Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin’in ağırlığını artırdığı Asya’da bağlarını daha da güçlendirmeyi hedefliyor. Cumartesi günü başlayan ASEAN (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) Zirvesi’ne katılmak üzere Kamboçya’nın başşehri Punom Pen’e giden ABD Başkanı Joe Biden, ASEAN ülkeleri ile ilişkilerin, geçen yıl Washington’da yapılan tepede alınan karar doğrultusunda, “kapsamlı stratejik ortaklık” düzeyine çıkarıldığını hatırlattı.
Biden, ASEAN ülkelerinin devlet ve hükümet liderlerine hitap ettiği konuşmasında, “ASEAN, hükümetimin Hint-Pasifik Stratejisinin odak noktasını oluşturuyor” dedi. Ülkesi ile Güneydoğu Asya ülkeleri ortasındaki iş birliğinde “yeni bir döneme girildiğini” belirten Biden, “Çağımızın sorunlarıyla birlikte mücadele edeceğiz” sözünü kullandı. ABD Lideri bu meselelerin en değerlilerinin de iklim değişikliği, sıhhat hizmetlerine ulaşımdaki yetersizlik ve kurallara dayalı nizama yönelik tehditler olduğunu lisana getirdi.
Hedef “tüm sorunları çözmek”
Hedeflerinin, “Hür ve açık, istikrarlı ve yeşeren, dirençli ve güvenli” bir Hint-Pasifik bölgesi olduğunu vurgulayan Biden, yapılacak iş birliği ile barış ve refahın güzelleştirilmesi ve “Güney Çin Denizi’nden Myanmar’a kadar tüm sorunların çözülmesi” gerektiğini tabir etti. Biden bu sözüyle bir yandan Myanmar’da askeri darbe sonrası yaşanan krize atıfta bulunurken, diğer yandan dikkatleri dolaylı bir şekilde Çin’in, Güneydoğu Asya sularındaki hak taleplerine çekmiş oldu.
ABD Lideri, Punom Pen’de yapacağı görüşmelerde Rusya’nın, “Ukrayna’ya karşı sürdürdüğü acımasız savaş ve bu savaşın neden olduğu, Güneydoğu Asya’yı da ilgilendiren küresel sorunları” gündeme getireceğini belirtti.
Çin Halk Cumhuriyeti, Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak tez ediyor. Başka yandan ASEAN üyesi Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei üzere ülkeler de kelam konusu deniz ve bu denizde yer alan adalar üzerinde egemenlik savlarını lisana getiriyor.
Pek çok hammadde açısından varlıklı olan Güney Çin Denizi, tıpkı vakitte dünya deniz trafiğinin üçte birinin güzergahında yer alıyor.
Hollanda’nın Lahey kentindeki Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da aldığı bir kararla, Pekin’in Güney Çin Denizi üzerindeki hak argümanının hukuka ters olduğuna hükmetmişti.
dpa / ET,CÖ
